Żurek

Większość Polaków nie wyobraża sobie Wielkanocy bez żurku lub białego barszczu. Co oczywiście nie oznacza, że jadany jest tylko wtedy. Żurek to w istocie dość popularna potrawa, zwłaszcza w niektórych regionach. Chociaż posiada on różne odmiany zależnie od takich właśnie czynników jak regionalność czy po prostu indywidualne upodobania, to jego podstawą zawsze jest zakwas. Można go albo kupić, albo z łatwością przygotować samemu.
Najprostszym sposobem ugotowania żurku jest użycie jakiegokolwiek bulionu, choćby z kostki, dodania do niego włoszczyzny i np. białej kiełbasy, a na koniec doprawienie zakwasem i majerankiem. Ja jednak zalecam poświęcić na przygotowanie żurku nieco więcej czasu, ponieważ efekty będą wówczas dużo lepsze. Przede wszystkim wywar na żurek nie powinien być „jakikolwiek” – jak się zapewne domyślacie, na samym wstępie odradzam już kostkę rosołową. Ja wywar na żurek gotuję zwykle na wieprzowych żeberkach, a zawsze z dodatkiem wędzonego boczku. Zwłaszcza ten ostatni nadaje zupie bardzo specyficzny smak i aromat.
Warto również zwrócić uwagę na rodzaj użytej białej kiełbasy. Niestety, ta sprzedawana w supermarketach urąga często jakiejkolwiek przyzwoitości gdy idzie o jakość. Trudno więc dzisiaj kupić w miarę dobrą białą kiełbasę, ale jest to możliwe jeśli zawczasu dobrze poszukamy. Ma to o tyle znaczenie, że stanowi ona ważny składnik żurku (przynajmniej tego wg mojego przepisu) i jako taka ma duży wpływ na efekt końcowy.
Podobnież nie kupujmy najtańszego boczku, w którym kolor zamiast od wędzenia pochodzi ze sztucznych barwników, bo również zepsujemy nasz żurek.

Żurek

Składniki
- 250g chudych żeberek wieprzowych
- 150g wędzonego boczku
- 3-4 dobre białe kiełbasy (400g)
- 400-500ml zakwasu na żurek
- 2 średnie marchewki (250g)
- kawałek pora (150g)
- kawałek korzenia selera (150g)
- 3 czubate łyżeczki gęstej kwaśnej śmietany
- 2 liście laurowe
- kilka ziaren ziela angielskiego
- ok. 10 ziaren czarnego pieprzu
- 1 czubata łyżeczka suszonego majeranku
- sól (ok. 2 łyżeczek)
Instrukcje
- Marchewkę obieramy i kroimy na podłużne kawałki o długości kilku i grubości 1-2 centymetrów. Seler pobieżnie obieramy i dzielimy na kilka mniejszych kawałków. Możemy podzielić również pora.
- Do dużego garnka wlewamy 4 litry wody, umieszczamy w niej boczek i żeberka, dodajemy 1 łyżeczkę soli. Zaczynamy podgrzewać, a gdy woda będzie zbliżała się do wrzenia – odszumowujemy tak jak bulion lub rosół.
- Do odszumowanej wody z mięsem dodajemy marchewkę, por, seler oraz ziele angielskie, liście laurowe i ziarna pieprzu. Gotujemy na dość małym ogniu, pod częściowym przykryciem przez 2,5 godziny.
- W międzyczasie przygotowujemy białą kiełbasę. Umieszczamy ją w garnku z chłodną wodą i zaczynamy podgrzewać, ale nie gotujemy. Powinna się sparzyć, a gdy woda będzie zbliżała się do wrzenia – należy usunąć szum. Sparzoną kiełbasę kroimy na mniejsze lub większe części. Dodajemy do wywaru na ok. 40 minut przed końcem gotowania.
- Gotowy wywar powinien mieć objętość od ok. 2,5 litra płynu, czyli uwzględniając objętość pozostałych składników – całkowita zawartość garnka powinna mieć ok. 4 litrów. Z wywaru zasadniczo usuwamy włoszczyznę z wyjątkiem marchewki, ale jej nie wyrzucamy (patrz niżej).
- Do wywaru dodajemy zakwas i mieszamy. Do osobnego naczynia odlewamy ok. 500ml gorącego płynu, dodajemy do niego 3 czubate łyżeczki kwaśnej śmietany oraz przynajmniej część wyjętych wcześniej warzyw i dokładnie blendujemy. Następnie wlewamy z powrotem do garnka. Zupę dosalamy do smaku i dokładnie mieszamy, ale już nie gotujemy.
- Żurek powinien przed podaniem odstać co najmniej kilka godzin, po których ponownie oceniamy smak i ewentualnie np. dodatkowo dosalamy.
Uwagi
- Żurek może mieć różny stopień kwasowości. Zależy on przede wszystkim od tego ile dodamy zakwasu. Z kolei sól oraz śmietana (nawet ta kwaśna!) łagodzą smak zupy. Ten przepis – 400-500ml zakwasu wobec 2 łyżeczek soli i 3 śmietany to wariant dość łagodny i zrównoważony smakowo.
- Wiele osób dodaje do żurku łyżeczkę tartego i zakwaszanego chrzanu ze słoika - warto spróbować!
- Składniki wyjściowe
- Najpierw gotujemy mięso z włoszczyzną
- Następnie dodajemy także białą kiełbasę
- Gotowy żurek z zakwasem i resztą dodatków
- Żurek