Zupa gulaszowa

Zupa gulaszowa to jedna z najpopularniejszych tradycyjnych potraw kuchni węgierskiej. Zwyczajowo przyrządzana była na świeżym powietrzu przez pasterzy w kociołku nad ogniskiem. Stąd też jej nazwa, węgierskie słowo gulyás oznacza bowiem nie co innego jak pasterza bydła.
Podstawowymi jej składnikami są smalec, mięso, papryka (słodka i ostra) oraz cebula. Tę “ortodoksyjną”, podawaną w kociołku wersję określa się również słowem bográcsgulyás – gulasz bograczowy lub kociołkowy (węg. bogrács – kociołek). Dziś jednak gotuje się ją w dużych garnkach.
Jako ciekawostkę mogę dodać, że węgierskie słowo gulyás oznacza właśnie zupę gulaszową, nie zaś to co w polskiej tradycji nazywamy gulaszem. Gulaszowi odpowiadają raczej węgierskie pörkölt lub tokań (tokány).

Zupa gulaszowa

Składniki
- 1kg dobrej wołowiny bez kości (najlepiej rostbefu lub antrykotu)
- 2 łyżki oleju z pestek winogron
- 4 średnie ziemniaki (500g)
- 2 duże czerwone papryki
- 1 duża cebula
- 3 średnie marchewki
- 1 średni por (biała część)
- 1/4 dużego selera korzennego (ok. 200g)
- 2 średnie korzenie pietruszki
Przyprawy
- kilka ziaren czarnego pieprzu
- kilka ziaren ziela angielskiego
- 5 liści laurowych
- 1/4 łyżeczki mielonych owoców kolendry
- 1/4 łyżeczki tymianku
- 1/4 łyżeczki oregano
- 1/4 łyżeczki cząbru
- 1/4 łyżeczki szałwii
- 1/2 łyżki majeranku
- 1/4 łyżeczki płatków suszonego chili
- 1 łyżka słodkiej mielonej papryki
- sól oraz świeżo mielony czarny pieprz do smaku
Instrukcje
- Mięso kroimy w nieduże paski (lub kostkę) o długości kilku centymetrów.
- Pietruszkę, seler i marchew obieramy, po czym ścieramy na tarce na średnich "oczkach" (patrz zdjęcie). Cebulę obieramy i kroimy w półtalarki o grubości ok. 5mm. Pora tniemy w krążki o takiej samej grubości. Paprykę rozkrajamy, usuwamy gniazda nasienne, następnie kroimy w dość dużą kostkę o boku ok. 4cm.
- W międzyczasie zagotowujemy pod przykryciem 3 litry wody z dodatkiem ziaren pieprzu, ziela angielskiego oraz liści laurowych. Gotujemy przez 10 minut.
- Rozgrzewamy na dużym ogniu 1 łyżkę oleju i podsmażamy mięso – ze wszystkich stron przez kilka minut. Następnie wrzucamy je do wody i gotujemy na małym ogniu pod przykryciem przez 50 minut.
- Przed upływem tego czasu rozgrzewamy na patelni na średnim ogniu kolejną łyżkę oleju. Wkładamy na patelnię partiami warzywa (oprócz ziemniaków): najpierw cebulę i por, następnie marchew, seler i pietruszkę, na koniec paprykę. Smażymy łącznie przez kilka minut dodając w międzyczasie wszystkie pozostałe przyprawy.
- Podsmażone warzywa przekładamy do garnka z mięsem. Gotujemy przez 10 minut, po czym dodajemy również ziemniaki. Pocięte w kostkę ziemniaki gotują się zwykle ok. 15 minut, jednak należy to zweryfikować w każdym przypadku z osobna, aby nie były ani niedogotowane, ani zbyt miękkie. Na koniec możemy dodać do smaku również sól i mielony pieprz.
Uwagi
- Zupę można również opcjonalnie przyprawić przeciśniętym przez praskę ząbkiem czosnku i natką pietruszki.
- Zamiast dodania ziemniaków, zupę można podać z kopytkami lub pieczywem.
- Zupa gulaszowa - składniki
- Zupa gulaszowa - zioła i przyprawy
- Zupa gulaszowa - podsmażanie mięsa
- Cebulę i por podsmażamy w pierwszej kolejności
- Następnie dodajemy paprykę i włoszczyznę
- Zupa gulaszowa - w wersji z ziemniakami i bułką